- z historii Bukówka

Z historii Bukówka.

Bukówko ( niem. Neu Buckow) leży w odległości ok. 8 km na północ od Tychowa, przy drodze wojewódzkiej nr 167, nad rzeką Chotlą, przy trasie byłej linii wąskotorowej Białogard – Świelino. Nazwa wsi wskazuje na pochodzenie z łużyckiego i oznacza "dwór bukowy". Była to wieś chłopsko-dworska. Część chłopska powstała w XVI w., natomiast część dworska w 2 połowie XVII w. W 1772 r. majątek został nadany w lenno rodzinie von Münchow, do której należał też pobliski majątek Bukowo. W 1774 r. odkupił go Karol Wilhelm von Woedke. W XIX w. kolejnymi właścicielami Bukówka byli: od 1804 r. rodzina von Versen, która kupiła ją razem z sąsiednią posiadłością w Bukowie, następnie właścicielem był radca von Kleist i od 1852 r. kupiec Appelius z Berlina. W 1884 r. jako posiadacz majątku występuje przedstawiciel rodziny von Heydebreck. W rękach tej rodziny pozostawało Bukówko aż do 1945 r. W okresie międzywojennym wieś liczyła ok. 400 mieszkańców. W części chłopskiej były 4 duże gospodarstwa i 4 mniejsze, szkoła, karczma, sala zebrań wiejskich, punkt pocztowy i kilka sklepów. W majątku działała gorzelnia, młyn wodny i kuźnia.

W Bukówku znajduje się kościół filialny pw. św. Jana Chrzciciela, rzymskokatolicki, należący do parafii w Dobrowie. (kiedyś należał do parafii Tychowo). Jest to świątynia późnogotycka, z końca XVI wieku. W końcu XIX wieku została powiększona poprzez dobudowanie zakrystii i drewnianej wieży z piramidalnym hełmem.

W pobliżu wsi zachował się zespół parkowo – pałacowy. Pałac o pow. 1400 m² wybudowany został w 1873 r. w stylu klasycystycznym, na rzucie prostokąta, z ryzalitami w elewacjach: frontowej i ogrodowej oraz z werandą od wschodu. Obiekt jest całkowicie podpiwniczony, korpus jest dwukondygnacyjny a dach czterospadowy. Skrzydła parterowe z mieszkalnym poddaszem, przykryte są dachem dwuspadowym. Otwory okienne są prostokątne, zamknięte łukiem pełnym. W pałacu do roku 2000 miała swoją siedzibę szkoła podstawowa. Kubatura pałacu wynosi 2 660 m³ a pow. użytkowa 930 m². Elewacja budynku zdobiona jest gzymsem, płycinowym fryzem, pseudo-ryzalitami i pilastrami. Wokół pałacu znajduje się park o pow. 12,5 ha, datowany na 1. poł. XIX wieku, krajobrazowy o cechach naturalistycznych z elementami romantycznymi (staw z wyspą). Znajdują się w nim pomnikowe okazy dębów - o obw. 450, 490 i 560 cm. W głębi parku, na wzgórzu, dzięki staraniom grupy osób z ówczesnym sołtysem Bukówka, panią Anną Chmielewską na czele, w porozumieniu z potomkami rodziny przedwojennych właścicieli majątku, stoi odnowiony i na nowo posadowiony obelisk kamienny z siedmioma imionami męskimi członków rodziny Heydebreck, poległymi w I Wojnie Światowej.

Opr. Bronisław Gajewski